Zasiedzenie nieruchomości – czas, koszty i praktyczne przykłady

Zasiedzenie to instytucja prawa cywilnego, która daje możliwość uzyskania własności nieruchomości lub udziału w niej po spełnieniu określonych przesłanek. Postępowania tego typu wymagają wykazania samoistnego posiadania, upływu odpowiedniego czasu oraz – przy zasiedzeniu udziału – odpowiedniego sposobu korzystania z nieruchomości. Poniżej opisujemy kluczowe kwestie dotyczące zasiedzenia.

CZAS NIEZBĘDNY DO ZASIEDZENIA

W polskim prawie cywilnym czas wymagany do zasiedzenia zależy od dobrej lub złej wiary posiadacza:

• Dobra wiara: 20 lat nieprzerwanego, samoistnego posiadania nieruchomości.

• Zła wiara: 30 lat nieprzerwanego, samoistnego posiadania.

POSIADANIE W DOBREJ WIERZE

Posiadacz w dobrej wierze korzysta z nieruchomości, będąc w usprawiedliwionym przekonaniu, że przysługuje mu prawo własności. Oto typowe przykłady takich działań:

• Kupno nieruchomości na podstawie nieważnej umowy – osoba, która kupiła dom lub działkę na podstawie umowy wymagającej formy aktu notarialnego, nie wiedząc o tej istotnej wadzie.

• Zakup nieruchomości od osoby wpisanej w księdze wieczystej jako właściciel, gdy kupujący nie wiedział o istniejących nieprawidłowościach we wcześniejszych transakcjach.

• Otrzymanie nieruchomości w drodze darowizny – osoba obdarowana, która nie miała przesłanek, by podejrzewać, że darczyńca nie był właścicielem.

• Przejęcie nieruchomości w spadku – spadkobierca korzysta z nieruchomości, sądząc, że nabył ją prawidłowo, nie wiedząc o istnieniu innych roszczeń, testamentu czy innych spadkobiercach.

• Nabycie nieruchomości w dobrej wierze po ugodzie sąsiedzkiej – przekazanie fragmentu działki przez sąsiada, oba domy są ogrodzone w nowy sposób; nowy właściciel regularnie płaci podatki i wykonuje prace utrzymaniowe, nie mając świadomości, że ugoda była nieważna.

• Remonty, inwestycje i ogrodzenie – posiadacz przeprowadza modernizacje budynków, buduje płoty, sadzi drzewa, utrzymuje nieruchomość jak właściciel, bez żadnych wątpliwości co do przysługującego mu prawa.

PRZYKŁADY POSIADANIA W ZŁEJ WIERZE:

Posiadacz w złej wierze wie (lub powinien wiedzieć), że nie jest właścicielem, ale mimo to korzysta z nieruchomości jak właściciel. Praktyczne przykłady:

• Zajęcie i użytkowanie opuszczonego domu lub gruntu – ktoś zajmuje pusty budynek lub działkę, wiedząc, że należy ona do innej osoby, jednak przez lata mieszka i gospodaruje tam bez zgody właściciela.

• Uprawa cudzej działki – uprawianie ziemi, sadzenie roślin, pobieranie pożytków z gruntu, do którego nie posiada się żadnych praw ani umowy.

• Nieuprawnione korzystanie z działki rekreacyjnej – osoba regularnie korzysta z terenu, buduje altanę, płaci podatki, wiedząc, że właściciel mieszka za granicą i nie korzysta z nieruchomości.

• Remont i pobieranie czynszu z nieswojego lokalu – wynajmowanie mieszkania lub jego części osobom trzecim, mimo że nie jest się właścicielem.

• Przejęcie nieruchomości bez umowy – wejście w posiadanie gruntu po wygaśnięciu umowy dzierżawy lub najmu, bez zgody właściciela.

• Przekształcenie posiadania zależnego w samoistne – początkowe korzystanie z nieruchomości np. jako najemca lub dzierżawca, później zachowanie się jak właściciel, choć bez uzyskania zgody dotychczasowego właściciela.

• Zajęcie wspólnej części nieruchomości przez jednego współwłaściciela bez zgody innych – np. korzystanie przez lata z całości strychu lub podwórka, chociaż formalnie jest się współwłaścicielem tylko części.

Wszystkie te przypadki wymagają, by posiadanie było jawne i widoczne dla otoczenia oraz miało charakter władania jak właściciel.

KOSZTY POSTĘPOWANIA SĄDOWEGO

Złożenie wniosku o zasiedzenie w sądzie wiąże się przede wszystkim z:

• Opłatą sądową od wniosku – obecnie wynosi ona 2 000 zł.

• Możliwymi kosztami opinii biegłego, których wysokość zależy od konkretnej sprawy.

• Kosztami związanymi z uzyskaniem odpisów dokumentów lub map niezbędnych do wniosku.

CAŁOŚĆ NIERUCHOMOŚCI CZY UDZIAŁ WE WSPÓŁWŁASNOŚCI? RÓŻNICE

Zasiedzenie może dotyczyć zarówno całości nieruchomości, jak i udziału we współwłasności.

ZASIEDZENIE CAŁOŚCI NIERUCHOMOŚCI

W tym przypadku konieczne jest wykazanie samoistnego posiadania całej nieruchomości przez ustawowo wymagany okres czasu.

ZASIEDZENIE UDZIAŁU WE WSPÓŁWŁASNOŚCI

Możliwe jest także zasiedzenie udziału. W takim postępowaniu oprócz samoistnego posiadania i upływu czasu, konieczne jest wykazanie m.in.:

• rzeczywistego korzystania z części nieruchomości z wyłączeniem innych współwłaścicieli,

• braku umów określających sposób korzystania z nieruchomości,

• braku rozliczeń i roszczeń pomiędzy współwłaścicielami dotyczących tej części,

• długotrwałego niewykonywania uprawnień właścicielskich przez pozostałych współwłaścicieli.

PRZEBIEG POSTĘPOWANIA I NIEZBĘDNE DOWODY

Każde postępowanie o zasiedzenie wymaga wykazania przed sądem:

• upływu odpowiedniego okresu czasu,

• samoistnego posiadania,

• a przy zasiedzeniu udziału – okoliczności związanych z relacjami pomiędzy współwłaścicielami.

Typowe dowody to zeznania świadków, dokumenty, wypisy z ksiąg wieczystych czy mapy oraz ewentualnie opinie biegłych.

POMOC KANCELARII ADWOKACKIEJ

Przygotowanie wniosku o zasiedzenie, a także skompletowanie dokumentacji, nierzadko bywa skomplikowane. Kancelaria adwokacka zajmuje się analizą sytuacji prawnej, sporządzeniem wniosku oraz reprezentacją w toku postępowania. W razie pytań dotyczących zasiedzenia lub chęci omówienia swojej sprawy, zapraszamy do kontaktu.

Kancelaria Adwokacka Agnieszki Mincer

Skontaktuj się z nami już dziś: 780-147-406

E-mail: kancelaria@adwokat-mincer.com

Odwiedź naszą stronę internetową: https://www.adwokat-mincer.com/

zasiedzenie nieruchomości, postępowanie o zasiedzenie, zasiedzenie udziału w nieruchomości, samoistne posiadanie nieruchomości, dobra wiara zasiedzenie, zła wiara zasiedzenie, koszty zasiedzenia nieruchomości, wniosek o zasiedzenie, adwokat zasiedzenie, kancelaria adwokacka nieruchomości, sądowe zasiedzenie nieruchomości, porady prawne, nieruchomości